Oktober 2017
Van de redactie
Dit keer beperken we het familiebulletin tot een kort fotoverslag van de Familiedag in het Openluchtmuseum, een nieuwe fotopuzzel en een wat uitgebreider verslag van de speurtocht naar de levensloop van Hendrik van Giffen, een jongere broer van ds. Reitze van Giffen.
Verslag van een Familiedag
Op zaterdag 10 juni 2017 vierden 50 familieleden de Van Giffen Familiedag met elkaar, onder ideale weersomstandigheden.
In het Openluchtmuseum in Arnhem kwamen we eerst bijeen in de Kasteelboerderij. Hier dronken we koffie en gebruikten we met elkaar de lunch. Er was veel vrolijk en druk gepraat, veel herkenning en veel nieuwe kennismakingen tussen leden van het geslacht Van Giffen.
Na de lunch ging het gezelschap in groepjes het terrein op om de talloze bezienswaardigheden van het Museum te bezoeken: de molens, de Zaanse buurt, de tramremise, de klerenblekerij, de boerderijen, de Molukse barak, het is teveel om op te noemen.
Met het organiseren van deze Familiedag hebben we als Stichting de voorwaarden voor ontmoeting willen scheppen en dan is het is fijn om te merken dat veel familieleden daar dankbaar gebruik van hebben gemaakt door de onderlinge ontmoeting te ‘vieren’
Voor de kleintjes was een rit in een antieke tram natuurlijk een gebeurtenis van formaat. Als je gewend bent om op de achterbank van de auto vervoerd te worden, dan ziet de wereld er vanuit de tram ineens veel overzichtelijker uit.
Tegen borreltijd kwam het gezelschap weer bij elkaar, dit keer in de Canonzaal van het ingangsgebouw. Onder het genot van wat snacks en drankjes werd de dag hier afgerond. Tijdens het afscheid gingen stemmen op om dit festijn in het Openluchtmuseum voortaan ieder jaar te houden.
Weer een familiedag in 2020?
Om die reden hebben we als bestuur besloten om de familie te raadplegen over de volgende vragen:
- Hoe vaak een familiedag: elk jaar /om het jaar /elke drie of vijf jaar?
- Hoeveel mag de Familiedag kosten? 30 /40 /50 euro per persoon?
- Kies je dan voor betaling ineens of voor ‘sparen’ voor de Familiedag door middel van een jaarlijkse contributie van bijvoorbeeld € 10,=?
Uit de ontvangen reacties maken we op dat de meerderheid er voorstander van is om elke drie jaar een familiedag te houden, die circa € 35,= per volwassene mag kosten, te betalen ineens. Voor de jongere familieleden tot 18 jaar zal deelname gratis zijn. Een jaarlijkse contributie van € 10 wordt door sommigen ook aanvaardbaar gevonden, maar dit vergt naar verhouding veel ‘gedoe’.
Tenslotte: na afloop van de familiedag kreeg het bestuur de beschikking over een beperkt aantal vrijkaartjes voor het museum, die nog in geheel 2017 geldig zijn als toegangsbewijs. Wie er belangstelling voor heeft kan ze bij Klaas van Giffen opvragen.
Van Giffen website
Thomas van Giffen is als beheerder van de Van Giffen website de laatste tijd nogal eens geconfronteerd met nepregistraties. Omdat er niet zo vaak echte aanmeldingen plaatsvinden, heeft hij uit beveiligingsoogpunt de online registratie uitgezet. Bezoekers van de website die zich nog moeten registreren kunnen dat voortaan doen door via het online formulier contact met Thomas op te nemen.
De Duijsegonia
Fotopuzzel
Oude puzzel
Op de vorige puzzelfoto op de middenpagina van nr. 29 waren een paar personen direct herkenbaar: Aaltje van Giffen is de jonge vrouw links, die een gepresenteerde cigaret aanneemt. Achter haar zit haar broer David en helemaal rechts zitten haar zus Eelkje en broer Jan van Giffen (dus niet Arend van Giffen, zoals abusievelijk vermeld stond, met dank aan Idskje van Giffen in Heerenveen voor de correctie). Op grond van vergelijking met andere groepsfoto’s uit diezelfde periode kon Aaltje haar jong overleden vriendin Coba Hardeman worden benoemd, maar wie de andere aanwezigen zijn zal altijd wel onbekend blijven, want er kwamen verder geen reacties binnen op deze foto.
Daarom maar vlug een nieuwe puzzelfoto:
Nieuwe puzzel
Op deze opname uit 1923 staat een Van Giffen afgebeeld. Wie herkent hem? En als bonusvraag: wie weet waar deze foto werd gemaakt? En als toef op de slagroom: Waarom? We zijn benieuwd naar jullie reacties!
De levensloop van Hendrik van Giffen (1861) en zijn zoon Hendrik Antonius Johannes van Giffen (1896)
De vader
Als Hendrik van Giffen op 4 april 1861 wordt geboren is hij na zijn broers Jan en Reitze de derde zoon in het gezin van notaris David Flud van Giffen en Aaltje Hofman. Het gezin woont dan in het buurtschap Het Meer nabij Heerenveen, op het huidige adres Het Meer 199.
Na Hendrik wordt het gezin nog uitgebreid met dochters Charlette Margaretha (‘Lette’), Jeannette Christina (‘Nette’) en zoon Ate.
Hendrik is acht jaar oud als vader David en moeder Aaltje met hun gezin een nieuw begin maken door te verhuizen naar een notariswoning in het nog bestaande pand Het Meer 193 (gemeente Ӕngwirden). Zeven jaar later verhuist het gezin opnieuw, dit keer naar de ‘Lycklama stins’ nabij Wolvega, maar Hendrik verhuist niet mee, want hij blijft met oudere broers Jan en Reitze het ouderlijk huis in Het Meer bewonen. Dat is niet meer dan zijn formele huisadres, want in werkelijkheid is hij dan, net als zijn oudere broers, al verhuisd naar het internaat in Zetten in de Betuwe, waar hij van 1876 tot 1879 het Christelijk Gymnasium bezoekt. Daarna voltooit hij in de periode 1880-1885 een Rechtenstudie in Leiden en wordt hij advocaat en notaris in Leiden.
Hendrik is 29 jaar oud als zijn moeder Aaltje overlijdt. Een jaar later passeert de acte van boedelscheiding bij notaris Van Beijma thoe Kingma in Oldeberkoop. Hendrik ontvangt als kinderlijk erfdeel een klein kapitaal aan geld en goederen ter waarde van circa ƒ 20.000, =, wat momenteel een bedrag van € 260.000, = zou vertegenwoordigen.
Een volgend aanknopingspunt valt in de archieven te vinden in april van het jaar 1893, als Hendrik 32 jaar oud is. Hij tekent dan voor een woning in Wijk aan Zee een hypothecaire schuldverklaring bij notaris Verkouteren in Heerenveen. Het gaat om een bedrag van fl. 6000,= tegen 5% per jaar bij de heer Gerrit Boschloo in Heerenveen. Hoogstwaarschijnlijk betreft dit notaris Boschloo, de vader van Hendriks leeftijd- en studiegenoot Jelle Boschloo.
Hij krijgt een relatie met de zeven jaar jongere Leidse schooljuffrouw Maria Catharina van der Ben, geboren op 10 januari 1868 in Alphen in het gezin van Teunis van der Ben en Johanna Maria van Leersum.
De familiegeschiedenis vermeldt niet wat er zich precies heeft afgespeeld tussen Hendrik en juffrouw Van der Ben, maar uit de archieven zijn de volgende twee feiten te achterhalen:
- Op 22 juni 1896 bevalt Maria Catharina van der Ben van een zoon, die Hendrik Jan Antonius wordt genoemd;
- Hendrik emigreert kort voor de geboorte van het kind. Vanuit Antwerpen vertrekt hij met het schip ‘Southwarck’ naar de Verenigde Staten, waar hij op 8 juli 1896 in New York aankomt en gaat wonen in Ackley (Iowa).
Vier jaar later duikt Hendrik op in de gegevens1 van de volkstelling 1900 als Henry van Giffen, pensiongast in het gezin van Henry en Hettie Whiteside (38 en 26) en hun kind James (16) in Etna Township, Ackley town, Hardin, Iowa.
In datzelfde jaar overlijdt Hendriks vader David Flud van Giffen en uit diens uitgebreide nalatenschap erft hij een fors vermogen, waarvan hij op 2 september 1901 een eerste voorschot ontvangt van ƒ 3.000, =.
De gedeeltelijke boedelscheiding passeert op 16 december 1901 bij notaris Rambonnet in Wolvega en pas op 25 mei 1907 kan bij dezelfde notaris de eindafrekening en de finale toebedeling van de boedel worden opgemaakt, waarbij Hendrik een erfdeel van circa ƒ 30.000, = ontvangt, een bedrag dat nu circa € 400.000,= zou zijn geweest.
In 1901 laat Henry zich tot Amerikaan naturaliseren en op dinsdagavond 27 juni 1905 treedt hij onder de naam Henry van Giffen in het huwelijk met Addie E. Warner in haar ouderlijk huis Langford Park place in Minneapolis, Minnesota. Zo blijkt tenminste uit de onderstaande mededeling in de Minneapolis Journal van maandag 3 juli 1905:
Volgens het Van Giffen boek huwt Hendrik haar in St. Paul in Minnesota, maar daar wordt vermoedelijk het kerkelijk huwelijk mee bedoeld in de St Pauls Cathedral in St Paul, nabij Minneapolis.
Addy Warner is in 1872 geboren in Illinois, waar ook haar moeder vandaan komt. Haar vader blijkt afkomstig uit Michigan.
In 1914 komt blijkbaar de waarheid over het Hollandse verleden van Henry aan het licht, want hij besluit om de 20-jarige Hendrik Jan Antonius van der Ben te echten als zijn natuurlijk kind.
Het huwelijk tussen Henry en Addy blijkt niet lang stand te houden, want volgens de gegevens van de volkstelling2 van 1920 staat Henry ingeschreven als een 58-jarige gescheiden man, van beroep verzekeringsagent voor de Life Insurance Cy., als huurder inwonend bij dezelfde Henry en Hettie Whiteside inmiddels (59 en 55) in Etna, Hardin, Iowa. Henry van Giffen overlijdt op 4 januari 1923.
Bij deze volkstelling wordt Addy Warner geregistreerd als een (blanke) weduwe, die een huurhuis bewoont in Kewanee City in de county Henry, Illinois. Bij de volkstelling van 1930 loopt Addy Warner te boek als 58-jarige vrijgezel, die een kamer bewoont in Minneapolis in de county Hennepin, Minnesota. Haar overlijdensdatum valt tot dusver niet te achterhalen.
De zoon
Hendriks zoon Hendrik Jan Antonius wordt op 22 juni 1896 geboren in Oegstgeest en wordt op 19 juni 1903 officieel door zijn moeder erkend als Hendrik Antonius Johannes van der Ben. Uiteindelijk wordt hij in 1914 door Hendrik sr. geëcht en neemt hij de naam aan van Hendrik Antonius Johannes van Giffen.
Hendrik jr. huwt in Leiden op 6 december 1922 met Martina Verhoeven, geboren in Leiden op 21 april 1893 uit de Leidse kleermaker Goossen Verhoeven en Apolonia de Nie. Het huwelijk blijft kinderloos.
Hendrik jr. wordt kaaswinkelier annex kaashandelaar en op latere leeftijd vult hij zijn inkomen aan met de huurpenningen uit het bezit van enig onroerend goed.
In 1950 krijgt Hendrik op 54-jarige leeftijd een beroerte en moet hij het rustig aan gaan doen. Zijn moeder Van der Ben overlijdt op 83-jarige leeftijd op 16 mei 1951.
Als Hendrik 70 jaar oud is wordt hij ernstig ziek en wordt hij op 22 juli 1966 opgenomen in het Academisch Ziekenhuis Leiden, waar hij op 1 augustus dat jaar overlijdt.
Martina overlijdt op 93-jarige leeftijd op 21 augustus 1986 in Oegstgeest. Zoals beschreven in haar testament wordt haar volledige nalatenschap aan een goed doel heeft toevertrouwd.
Die nalatenschap blijkt nog een staartje te hebben, want negen jaar na haar overlijden komt er een gedeeltelijke nalatenschap naar voren bij het passeren van de koopakte van het pand Tasmanstraat 58 in Leiden.
Op dit pand van de erven van de heer D. Sloos blijkt nog een recht van hypotheek te berusten van Mevrouw Martina van Giffen-Verhoeven vanwege een hypothecaire lening, die zij op 1 mei 1968 heeft verstrekt. Voor het schrappen van deze hypotheek uit het register is de toestemming benodigd van (de erven van) mevrouw Van Giffen en daartoe informeert de betrokken notaris H.P. van Kemseke van het Leidse notariskantoor mr. J. Schijffelen op 2 november 1995 bij wijlen Hans van Giffen naar haar verblijfplaats. Hans geeft de notaris op 3 november 1995 alle gevraagde informatie en daarna wordt het stil.
Als ik 20 jaar later in het Van Giffen archief op deze briefwisseling van Hans van Giffen en notaris Van Kemseke stuit, besluit ik om bij de rechtsopvolgende notaris Frank Roes in Leiden navraag te doen naar de afhandeling van deze nalatenschap. Na mijn herhaalde verzoeken antwoordt notaris Roes dat er inderdaad op kantoor nog depotgelden op de derdenrekening aanwezig zijn en dat hij de recherche in deze zaak zal voortzetten.
Voor dat doel heb ik vanuit het familiearchief en vanuit mijn eigen onderzoek alle mij bekende informatie verstrekt over mogelijke nabestaanden in de eerste t/m de vierde graad. Dan wordt het weer stil.
Het feit dat mevrouw Van Giffen-Verhoeven op 21 augustus 1986 overleed en dat de recherche naar de erfgenamen na 30 jaar nog niet is afgerond wekt op zijn minst bevreemding op. Op mijn verzoek belt notaris Roes me op 17 april dit jaar op met de conclusie dat het geld zal gaan naar erfgenamen binnen de familie Verhoeven en dat er wel degelijk een testament heeft bestaan, waarin is bepaald dat haar volledige nalatenschap aan een goed doel moet worden toevertrouwd. En daarmee wordt het hoofdstuk over Hendrik van Giffen afgesloten.
- Bron: 1900 United States Federal Census. Date: June 1, 1900. Enumeration District: 147. Place: Etna Township Ackley town, Hardin, Iowa, United States.
- Bron: 1920 United States Federal Census. Official Enumeration Date: January 1, 1920. Enumeration District: 186. Place: Etna, Hardin, Iowa, United States.
